انواع زوال عقل را بشناسیم

زوال عقل یک اصطلاح کلی است که برای توصیف کاهش عملکرد شناختی استفاده می شود که بر فعالیت های روزمره زندگی مانند حافظه، ارتباطات و تصمیم گیری تأثیر می گذارد. انواع مختلفی از زوال عقل وجود دارد که هر کدام مجموعه ای از علائم و علل خاص خود را دارند.

بیماری آلزایمر شایع ترین نوع زوال عقل است که 60 تا 80 درصد موارد را تشکیل می دهد. این یک بیماری پیشرونده است که بر حافظه، زبان و مهارت های حل مسئله تأثیر می گذارد. بیماری آلزایمر ناشی از تجمع رسوبات غیرطبیعی پروتئین در مغز است که منجر به مرگ سلول های مغز می شود.

دمانس عروقی دومین نوع شایع زوال عقل است که 10 تا 20 درصد موارد را تشکیل می دهد. این در اثر آسیب به مغز به دلیل کاهش جریان خون یا سکته ایجاد می شود. علائم زوال عقل عروقی شامل از دست دادن حافظه، سردرگمی و مشکل در گفتار و زبان است.

زوال عقل لویی نوعی زوال عقل است که حدود 15 تا 20 درصد از افراد مبتلا به زوال عقل را تحت تاثیر قرار می دهد. مشخصه آن تجمع رسوبات پروتئینی غیرطبیعی در مغز، شبیه به بیماری آلزایمر است. با این حال، زوال عقل لوی با وجود توهمات بینایی و علائم پارکینسون مانند لرزش و سفتی متمایز می شود.

بیماری پارکینسون یک اختلال عصبی پیشرونده است که بر حرکت تأثیر می گذارد، اما در برخی موارد می تواند منجر به انواع زوال عقل نیز شود. این بیماری در اثر مرگ نورون‌های تولیدکننده دوپامین در مغز ایجاد می‌شود که منجر به علائم حرکتی مانند لرزش، سفتی و برادی‌کینزی می‌شود.

دمانس فرونتوتمپورال نوعی زوال عقل است که بر لوب های پیشانی و گیجگاهی مغز که مسئول زبان و رفتار هستند، تاثیر می گذارد. حدود 10 تا 15 درصد از موارد زوال عقل را تشکیل می دهد. دمانس فرونتومپورال را می توان به دو نوع تقسیم کرد: زوال عقل لوب فرونتال که بر رفتار و شخصیت تأثیر می گذارد و دمانس معنایی که بر زبان تأثیر می گذارد.

بیماری کروتسفلد جاکوب یک بیماری پریون نادر است که باعث زوال عقل و سایر علائم عصبی می شود. از طریق گوشت آلوده منتقل می شود و کشنده است. علائم بیماری کروتسفلد جاکوب شامل از دست دادن حافظه، گیجی و مشکلات حرکتی است.

سندرم Wernicke-Korsakoff نوعی زوال عقل است که در اثر کمبود ویتامین B تیامین ایجاد می شود. اغلب با اعتیاد به الکل همراه است و می تواند منجر به از دست دادن شدید حافظه و سردرگمی شود.

زوال عقل مختلط نوعی زوال عقل است که ویژگی های هر دو بیماری آلزایمر و زوال عقل عروقی را ترکیب می کند. این بیماری با ترکیبی از از دست دادن حافظه، سردرگمی و سایر علائم هر دو نوع زوال عقل مشخص می شود. دمانس مختلط حدود 5 تا 10 درصد از کل موارد زوال عقل را تشکیل می دهد.

هیدروسفالی فشار طبیعی نوعی زوال عقل است که در اثر تجمع مایع مغزی نخاعی در مغز ایجاد می شود. با علائمی مانند بی اختیاری ادرار، بی ثباتی راه رفتن و زوال شناختی مشخص می شود. هیدروسفالی با فشار طبیعی را می توان با جراحی برای تخلیه مایع اضافی درمان کرد (زندگی سبز).

بیماری هانتینگتون یک اختلال ژنتیکی است که باعث پیشرفت حرکتی و مشکلات شناختی می شود. با تکرار حرکات غیر ارادی مانند تکان دادن و تکان دادن مشخص می شود. بیماری هانتینگتون کشنده است و در حال حاضر هیچ درمانی وجود ندارد.

به طور خلاصه، انواع مختلفی از زوال عقل وجود دارد که هر کدام مجموعه ای از علائم و علل خاص خود را دارند. بیماری آلزایمر شایع ترین نوع زوال عقل است و پس از آن دمانس عروقی قرار دارد. انواع دیگر زوال عقل عبارتند از: زوال عقل لوی، بیماری پارکینسون، زوال عقل فرونتوتمپورال، بیماری کروتسفلد-جاکوب، سندرم ورنیکه-کورساکوف، دمانس مختلط، هیدروسفالی فشار طبیعی و بیماری هانتینگتون. برای افراد مبتلا به زوال عقل و مراقبان آنها مهم است که نوع زوال عقلی که با آن سر و کار دارند را درک کنند، زیرا می تواند بر گزینه های درمان و مراقبت تأثیر بگذارد.